Inflacja – co musisz o niej wiedzieć? 4 pytania i odpowiedzi

Rosnąca inflacja w Polsce sprawia, że coraz więcej osób interesuje się tym tematem. Postanowiliśmy więc zebrać w jednym miejscu podstawowe informacje o tym zjawisku ekonomicznym. Z dzisiejszego wpisu dowiecie się, co to jest inflacja, jakie są jej przyczyny i skutki. Sprawdzimy także, jakie są sposoby walki z inflacją i jak możemy ochronić przed nią nasze oszczędności.

Co to jest inflacja?

Cytując najpopularniejszą definicję inflacji, możemy powiedzieć, że jest to długotrwały wzrost cen w gospodarce krajowej, połączony z utratą wartości pieniądza. Przy wysokiej inflacji następuje znaczący wzrost podaży pieniądza oraz ucieczka od danej waluty na rzecz innych walut czy wartości rzeczowych (jak na przykład złoto inwestycyjne). W zależności od tego, jak szybko postępuje proces inflacyjny, możemy wyróżnić:

• Inflację pełzającą – w tym przypadku wzrost cen jest dosyć powolny i utrzymuje się na poziomie kilku procent rocznie. Inflacja pełzająca jest stosunkowo łatwa do kontrolowania i zwykle nie zakłóca w sposób znaczący gospodarki kraju.

• Inflacja krocząca – tu wzrost cen wynosi już kilkanaście procent rocznie. Taka inflacja ma znaczący wpływ na działanie wielu podmiotów gospodarczych i może być początkiem bardzo poważnego kryzysu.

• Inflacja galopująca – wzrost cen wyrażany liczbą dwucyfrową, od 20%  górę. Tak wysoka inflacja powoduje zwykle niepokoje społeczne, strajki, protesty itd. Prowadzi również do poważnego zahamowania gospodarczego.

• Hiperinflacja – to błyskawiczna utrata wartości pieniądza połączony z bardzo gwałtownym i wysokim wzrostem cen.

Przyczyny inflacji

Sprawdźmy teraz, jakie są najczęstsze przyczyny inflacji i co tak naprawdę powoduje jej wzrost. Ekonomiści wymieniają najczęściej:

• Nadmierną ilość pieniądza w gospodarce.

• Wysokie obciążenia podatkowe.

• Konieczność finansowania przez państwo deficytu budżetowego.

• Zbyt szybki wzrost wynagrodzeń w gospodarce.

• Wzrost cen surowców energetycznych, na przykład ropy naftowej.

W zależności od przyczyn inflacji możemy wyróżnić kilka jej rodzajów:

• Inflacja kosztowa, za którą odpowiadają rosnące koszty produkcji w gospodarce.

• Inflacja popytowa wynikająca z nadmiernego popytu w stosunku do podaży. Wiąże się z nadmierną ilością pieniądza w obiegu.

• Inflacja strukturalna, której główną przyczyną jest niedopasowanie infrastruktury produkcyjnej do zmieniających się potrzeb konsumentów. Łączy ona w sobie elementy inflacji kosztowej i popytowej. 

Jakie są skutki rosnącej inflacji?

Wysoka inflacja niesie ze sobą sporo zagrożeń dla gospodarki i naszych finansów. Głównym skutkiem inflacji jest oczywiście spadek wartości i zaufania do pieniądza. Dotyczy to oczywiście również naszych „niezabezpieczonych” oszczędności, czyli gotówki, środków na rachunkach bankowych czy nisko oprocentowanych lokatach. Wskutek inflacji ich wartość będzie spadać. W praktyce oznacza to, że za tę samą kwotę będziemy mogli kupić coraz mniej. W przypadku firm skutkiem inflacji mogą być rosnące wymagania pracowników co do wzrostu płac. Trudno również zaplanować wydatki nie mając pewności co do tego, ile tak naprawdę warte będą wypracowane przez firmę zyski. To z kolei prowadzi do braku stabilności w działalności gospodarczej. W większej skali wzrost inflacji prowadzi do ograniczenia produkcji czy problemów w rozliczaniu zagranicznych transakcji. Wysoka inflacja może być więc destrukcyjna zarówno w mikro, jak i makro skali. 

Sposoby walki z inflacją, czyli jak ochronić nasze oszczędności?

Jakie są metody walki z inflacją i jak z tym zjawiskiem możemy sobie radzić jako konsument? Przede wszystkim powinniśmy zadbać o własne oszczędności. Wspominaliśmy już, że wysoka inflacja powoduje spadek wartości pieniędzy, które mam w banku lub na nisko oprocentowanych lokatach. Historycznie najlepszych sposobem ochrony naszych oszczędności przed inflacją było inwestowanie w złoto. Złoto inwestycyjne w postaci złotych monet czy sztabek jest naturalnym wyborem w czasach rosnącej inflacji. Nawet jeśli nie zyskamy na tego rodzaju lokacie kapitału, to nasze oszczędności nie stracą na wartości. W ramach dywersyfikacji portfela inwestycyjnego możemy również rozważyć inwestycje w inne metale szlachetne czy na przykład diamenty. Istnieją również instrumenty finansowe, które mają wbudowany system ochrony przed inflacją. Są to na przykład Obligacje Skarbu Państwa oprocentowane na zasadzie inflacja + marża. Podobne warunki oprocentowania oferują również niektóre obligacje korporacyjne, choć w ich przypadku mamy do czynienia ze znacznym ryzykiem.

Jeśli interesuje Cię temat inflacji, zapraszamy również do lektury:

• Jak zabezpieczyć oszczędności przed inflacją?

• Inwestycja w diamenty krok po kroku – poradnik początkującego