Co to jest uncja trojańska?

Każdy, kto choć trochę interesował się tematem inwestowanie w złote lub srebrne monety bulionowe, zauważył pewnie, że ich waga jest najczęściej podawana w uncjach trojańskich. Ta miara wagi jest dosyć egzotyczna dla Polaków i nie każdy wie, ile gramów ma jedna uncja trojańska. W dzisiejszym poradniku postaramy się więc odpowiedzieć na wszystkie najważniejsze pytania związane z uncją trojańską. Sprawdzimy, jaka jest dokładnie waga uncji trojańskiej i skąd w ogóle wziął się ten termin.

Uncja trojańska – co to takiego i skąd wzięło się to pojęcie?

Uncja trojańska to jednostka masy i objętości, którą zdecydowanie powinien znać każdy, kto jest zainteresowany tematem inwestowania w złoto. Na światowych rynkach cena złota wyrażona jest najczęściej w dolarach amerykańskich za uncję trojańską.

Wbrew pozorom pojęcie uncji trojańskiej nie jest związane ze starożytną, mitologiczną Troją. Nazwa ta pochodzi od francuskiego miasta Troyes. Miasto to uchodziło za ważny ośrodek handlowy już w IX wieku. W źródłach pisanych nazwa Troy pada po raz pierwszy w 1390 roku. System miar metali szlachetnych opierający się na uncji trojańskiej wywodzi się najprawdopodobniej właśnie stamtąd. 1 uncja trojańska dzieliła się na 480 tak zwanych ziaren. Już w średniowieczu, a dokładniej w XII wieku, za panowania Henryka II Plantageneta, uncja trojańska stała się podstawą systemu monetarnego Anglii. Natomiast w pierwszej połowie XIX wieku, w roku 1828 system „Troy” został oficjalnie przyjęty przez Mennicę Stanów Zjednoczonych. Miało to posłużyć usystematyzowaniu wszystkich złotych monet używanych w tym kraju. Ta decyzja na stałe przypieczętowała obecność uncji trojańskiej we współczesnym obrocie metalami szlachetnymi. Mimo że ceny złota w skupie w Polsce są wyrażane raczej w gramach, to jednak złoto inwestycyjne, w tym przede wszystkim monety bulionowe, sprzedawane jest głównie w systemie trojańskim.

O popularności tej jednostki masy w branży metali szlachetnych świadczy, chociażby to, że podstawowym formatem dla największych światowych mennic były właśnie złote monety o wadze 1 uncji trojańskiej. Monety o wadze 1 uncji  trojańskiej to na przykład:

  • południowoafrykański Krugerrand,

  • amerykański Orzeł,

  • Wiedeński Filharmonik,

  • kanadyjski Liść Klonowy.

Przy aktualnych cenach złota na światowych rynkach zakup monety o wadze 1 uncji może być sporym wydatkiem dla inwestora indywidualnego. W związku z tym producenci inwestycyjnych produktów menniczych wychodzą często naprzeciw klientom, oferując również te monety o mniejszej masie. W ostatnich latach, wraz ze wzrostem cen złota, coraz większą popularnością cieszą się monety o wadze ½, ¼ czy nawet 1/10 uncji trojańskiej.

1 uncja trojańska – ile to gram?

Wiemy już, skąd wywodzi się uncja trojańska, sprawdźmy teraz, ile dokładnie waży jedna uncja trojańska. 1 uncja trojańska to dokładnie 31,1034768 gramów. Łatwo więc policzyć, że waga 1 wspomnianego wcześniej ziarna to 0,06479891 g (480 x 0,06479891 g = 31,1034768 g). Uncja trojańska używana jest przede wszystkim w stosunku do metali szlachetnych. Jest to głównie złoto, ale też inne metale jak srebro czy platyna.

Uncja uncji nierówna, czyli nie tylko uncja trojańska

Czasami można się spotkać z takimi terminami jak uncja aptekarska czy jubilerska. Są one stosowane zamiennie z uncją trojańską i oznaczają dokładnie to samo. Uncji trojańskiej nie powinniśmy jednak mylić z tak zwaną uncją międzynarodową czy handlową. Uncja międzynarodowa waży bowiem 28,34952981 g, czyli o niecałe 3 g mniej niż uncja trojańska. W przeszłości w różnych częściach świata funkcjonowały również taki jednostki masy i objętości jak uncja rzymska, duńska uncja metryczna czy uncja Marii Teresy. Dziś wzmianki o tych jednostkach spotkać można jednak głównie w podręcznikach do historii i muzeach.

Jeśli interesują Was również inne zagadnienia związane z inwestowanie w złoto i pozostałe metale szlachetne, to zapraszamy do lektury naszych poradników: